In de 19e eeuw ontwikkelde de export-industrie, waardoor meer ruwe materialen nodig waren. Deze materialen moesten makkelijker te vinden en goedkoper zijn dan op de wereld markt. Men ging daarom op zoek naar nieuwe markten en nieuwe gebieden, ter voorkoming van de overbevolking in Europa. De kolonisten vonden handelsroutes langs de Afrikaanse kust. Er ontstond een strijd tussen de Europeanen om met de Afrikanen te handelen, waardoor het makkelijker was om een eigen kolonie te stichten.
De ingenieurs bouwden de infrastructuur en de architecten zorgden voor scholen, ziekenhuizen, administratieve gebouwen en woonhuizen. Vervolgens waren er nog de wetenschappers die de flora en fauna onderzochten en tuinders die voedsel gingen verbouwen. Ondanks het tekort aan materiaal en ervaren bouwers, bouwden de Europeanen verbazingwekkend moderne gebouwen met sierlijke decoratie van die tijd. Daarna ontstond een internationalisme van koloniale gebouwen in alle tropische gebieden, de Europeanen deelden onderling de gebieden op inclusief de bouw constructie en ontwerp. Ze werkten samen om de voordelen van hun ervaringen te delen.
De kenmerken van het samenwerken vertoont zich in de klimaat technische oplossingen. Vaak werd de dakconstructie iets opgetild, zodat de warme lucht kon ontsnappen. Er waren overdekte galerijen / veranda's om de kern te beschermen tegen de directe zonlicht opwarming. Een duidelijke oost-west oriëntatie was aanwezig, vanwege de zon-inval en windrichtingen. De schaduw en wind werd gebruikt om het gebouw van verhitting te voorkomen. Het was afhankelijk van de locatie en plaatselijke mogelijkheden hoe men kon bouwen, als er meer welvaart heerste was er meer aandacht voor decoratie en waren er vaak ook meer ervaren bouwers aanwezig om ingewikkeldere ontwerpen te bouwen.
Vooral modernisten als Le corbusier, Niemeyer en Kahn lieten zien hoe de moderne architectuur op basis van een ecologisch concept van klimaat bescherming kon bijdragen. Zij trokken hun lessen uit de lokale traditionele architectuur in de tropische gebieden en de verdere studie van koloniale architectuur in Latijns-Amerika, Azië en Afrika hielp hen de klimaatinvloeden te begrijpen en oplossingen toe te passen. Er zijn destijds in Brazilië een aantal opmerkelijke gebouwen ontworpen.
 |
| Museum of Contemporary Art, Rio de Janeiro ’99 - Niemeyer |
Dit centraal georiënteerde gebouw is gepositioneerd op een kaap boven het Niteró strand. De cirkel achtige vorm heeft een schuine gevel waardoor het dak een enorm overstek creëerd, daardoor valt de gevel in de schaduw en blijft een riant uitzicht over de kustlijn behouden. Dit scheelt kosten in air-conditioning. Daarnaast is het gebouw in wit uitgevoerd om het zonlicht te reflecteren en niet te absorberen; ter bevordering van de opwarming.
 |
| Museum of Modern Art, Rio de Janeiro, Brazil ’58 – Reidy |
 |
| Buildings for Brasilia, Brazil ’56 – Niemeye |
Bij beide gebouwen wordt oververhitting voorkomen door het enorme dakoverstek en de gunstige oost-west oriëntatie. Op de lange zijde (zuid) zijn ook grote verticale elementen geplaatst tegen de laagstaande oost-west zon-inval.
Om het klimaat tegemoet te komen wordt steeds de lange as over oost-west georiënteerd, omdat dan één lange as op zuid door een hoge hoekinval nauwelijks wordt verhit, mits een groot genoeg dakoverstek. De kopzijdes zijn dan kleine wanden die worden dichtgehouden voor de laagstaande oost-west zoninval.
Een goede dwarsventilatie is nodig, zodat bezuinigd wordt op ventilatiekosten. In sommige gevallen is een lange centrale gang geplaatst, dit is kwam niet ten goede van deze dwarsventilatie. Beter was om over de dwarsrichting geen onderbreking te hebben, zodat ramen tegen elkaar open konden staan en de frisse lucht er gemakkelijk doorheen kon waaien.
Met materiaal moet worden gelet op het vermogen om warmte op te nemen en af te geven. Dik beton kan soms gunstig zijn als het ’s nachts z’n warmte weer kwijt kan, maar in sommige klimaten is dit niet altijd van toepassing omdat de afkoeling dan gering is ten op zicht van overdag. Dan kan beter voor een materiaal worden gekozen dat niet makkelijk warmte opneemt.
In extreem warme gebieden wordt vaak gebruik gemaakt van lichte constructies, omdat zij minder warmte opnemen, in combinatie met een licht dak puur voor schaduw en bescherming tegen regen. Daarnaast vaak genoeg dwarsventilatie en een opgetild gebouw voor ventilatie van onder.
Nadat studenten enkele voorbereidende cursussen over de klimaatbenadering in tropische gebieden hadden gevolgd richtten zij zich op de praktische invloeden van bouw materialen en het opleiden van lokale niet geschoolde arbeiders.Ze probeerden vaak meer met licht te spelen, en het voorheen gesloten dak toch open te breken voor diverse lichtinval. Daarbij aangetekend wel de schaduwvorming behouden.
Sommige gebruiken nieuwe vormen, bijvoorbeeld een koker vorm (library tower). Zodat er voldoende licht binnen valt vanaf boven, maar niet direct zonlicht dus geen oververhitting. Anderen houden vast aan de traditionele verdiepte galerij en huis-in-huis constructie met dwarsventilatie. Er wordt ook geprobeerd duurzamer te bouwen door het gebruik van hout uit de omgeving. De prefab elementen komen hier ook steeds meer om de hoek kijken, dat het bouwproces versnelt en vergemakkelijkt.Ook traditioneel gebruik van steen en leem wordt toegepast, maar dan wel met een dubbele wand constructie. Zodat de buitenste muur de hitte in zich opneemt en het binnen behaaglijkere wordt. Ook de het eerste grasdak wordt gelegd, ter bevordering van de hitte absorptie.
Kenmerkend blijft weer de oost-west oriëntatie, opgetilde daken en gebouwen voor ventilatie en dwarsventilatie.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten